باستان شناسی

هدف و ماهیت:

رشته باستان شناسی در ایران زیر مجموعه رشته علوم انسانی به حساب می­آید. البته از چند سال پیش دانشکده­ های هنر نیز اقدام به راه ­اندازی رشته باستان شناسی در مقطع کاردانی کردند.

برخی رشته باستان­شناسی را با رشته تاریخ یکی می­دانند یا اینکه این رشته را کاملا مشابه رشته تاریخ به حساب می­آورند اما در این باره باید تاکید کنم که این دو رشته اگرچه مشابهت­ هایی باهم دارند اما یکی به حساب آوردن این دو اشتباه است.

رشته تاریخ با توجه با آثار موجود به بحث می­پردازد امارشته باستان شناسی با توجه به حدسیات به کاوش می­پردازد. باستان شناسان با توجه به یافته­ هایی که در کاوش­ها به دست می­آید می­باید فرهنگ نحوه زندگی و حتی روابط اجتماعی گذشتگان را تدوین کنند.

باستان­شناس فردی است که در محل­های باستانی کاوش می­کند، یافته­ ها را مورد مطالعه قرار می­دهد و پس از تعیین ارزش مادی و معنوی و تخمین قدمت آثار، آن­ها در بازار عتیقه فروش­ها به فروش می­رساند.

توانایی علمی: داشتن اطلاعاتی مناسب در زمینه تاریخ و جغرافیای ایران و کشورهای همسایه و همچنین تسلط به زبان انگلیسی برای دانشجویان این رشته ضروری به نظر می­رسد.

علاقمندی­ها: باستان شناس باید علاقمند به کار در طبیعت باشد. یعنی اگر جوانی عاشق کاوش و جستجو و کشف مجهولات و نقاط تاریک تاریخ گذشته نباشد، نمی تواند در این رشته موفق گردد.

وضعیت ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر:

رشته باستان شناسی در ایران تا مقطع دکترا تحصیل می­شود. این رشته هم در مقطع کارشناسی ارشد و هم در مقطع دکترای تخصصی در ایران تدریس می­شود.

آینده شغلی و بازار کار:

کشور ایران با وجود جاذبه­های فرهنگی بسیار سالانه تنها چندهزار نفر جهانگرد را جذب خود می­کند. ایران بهشت باستان شناسی است اما در بازار جهانی توریست، حضوری کمرنگ داریم.

به نظر می­رسد با توجه به گسترش روند جذب توریست و جهانگرد در ایران و پرداختن بیشتر به این موضوع از جانب سازمان­های مربوطه در طی سالهای آینده شاهد شکوفایی این صنعت باشیم و فارغ التحصیلان بیشتری در نقاط مختلف و کاوشهای گوناگون مشغول به خدمت شوند ولی در مقطع فعلی همان مشکلات گفته شده از قبیل بیکاری و هم سنخ نبودن ماهیت کار با توانایی­های فارغ التحصیلان همچنان به چشم می­خورد.

زیر شاخه ها و کاربرد:

در رشته باستان شناسی دانشجویان بیش از ۱۳۰ واحد درسی را در زمینه­های پیش از تاریخ(دوره های پارینه سنگی، میان سنگی و نوسنگی)، دوره تاریخی و دوره اسلامی می­خوانند.هم چنین دانشجویان یک فصل نیز که معمولا یکی دو ترم آخر دانشجویان می­باشد، در محل­ه ای حفاری که دانشگاه در نظر می­گیرد حضور یابند و مهارت­ هایی در این زمینه بیاموزند.

طی چندسال گذشته به طور متوسط در هر سال ۹۵ نفر در رشته باستان شناسی پذیرفته شده­اند.

داشتن اطلاعات مناسب در زمینه تاریخ و جغرافیای ایرا و کشور های همسایه و همچنین تسلط به زبان انگلیس برای دانشجویان این رشته ضروری به نظر میرسد.