جغرافـــــیا
هدف و ماهیت:
دانستن جغرافیا در مفهوم علمی خود عبارت از شناخت محیط طبیعی و انسانی در پهنه زمین است که مناسبات و روابط فیما بین انسان و محیط را در تبیین پدیدههای مکانی مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار میدهد تا بر مبنای این شناخت و طبقه بندی علمی آن، توانایی انسان را در بهبود شرایط محیط تکامل بخشد. هدف از ارائه این رشته پرورش استعدادهایی است که در جهت شکوفایی و توسعه میهن عزیز اسلامی قدم بردارند. این نیروها با بهرهگیری از آموزشهای نوین به عناصری کارآمد و متخصص مبدل میشوند که قادر به طراحی و اجرای انواع طرحهای عمرانی، اقتصادی و اجتماعی در فضای سرزمین از سطح خرد تا کلان میباشند.
گرایشهای جغرافیایی طبیعی ، جغرافیای انسانی ، جغرافیا و برنامهریزی شهری ، جغرافیای سیاسی – نظامی ، کارتوگرافی از شاخههای رشته جغرافیا هستند.
جغرافیای انسانی:
منابع انسانی پایه اصلی ثروت ملتها را تشکیل میدهد و سرمایه و منابع طبیعی عوامل تبعی تولید هستند چون انسانها عوامل فعالی هستند که سرمایهها را متراکم میسازند، از منابع طبیعی بهرهبرداری میکنند، سازمانهای اقتصادی، اجتماعی، سیاسی را میسازند و توسعه ملی را به جلو میبرند.
جغرافیا و برنامهریزی شهری:
یکی از پدیدههای مهم و عمومی جهان امروز، افزایش نقاط شهری و توسعه شدید و روزافزون فیزیکی شهرها است. این در حالی است که در محدوده شهرها، شدیدترین و گستردهترین دخالتها و تغییر شکلهای انسانی در محیطهای طبیعی مشاهده میشود.
گرایش جغرافیا و برنامهریزی شهری تلاش میکند تا با توجه به عوامل انسانی و طبیعی موجود در هر شهر، برای مسائل جمعیتی، اقتصادی، زیست محیطی آن برنامهای بیندیشد تا مطابق این برنامه مهندسین معمار، عمران ، سازه و تاسیسات ، بخشهای مختلف شهر را طراحی کرده و یا مشکلات شهر را حل نمایند.
جغرافیای سیاسی- نظامی:
بسیاری از انسانها دوست دارند که اراده خود را بر دیگران تحمیل کنند و برای رسیدن به این هدف از دو راه کمک میگیرند، یکی سیاست و دیگری جنگ.
البته با یک نگاه به تاریخ متوجه میشویم که بشر بیشتر اوقات برای رسیدن به این هدف، کوتاهترین راه یعنی جنگ را انتخاب کرده و برای تامین امنیت، حفظ وطن و دفع دشمن به جنگ پرداخته است.
این همان چیزی است که باعث پیدایش جغرافیای سیاسی- نظامی شده است. چرا که این رشته از جغرافیا به بررسی نقش عوامل جغرافیایی در سرنوشت جنگها میپردازد. عواملی مثل وضعیت ارتفاعات، آب و هوا و یا وضعیت کشورهای همسایه که میتواند نقش بسزایی در سرنوشت یک جنگ و در نتیجه در وضعیت سیاسی یک کشور داشته باشد.
جغرافیای طبیعی:
جغرافیای طبیعی علمی است که محیط طبیعی و تاثیر عوامل و عناصر محیطی بر زندگی و فعالیت انسان را مطالعه میکند. این علم در مقطع کارشناسی دارای دو گرایش ژئومورفولوژی و آب و هواشناسی است.
کارتوگرافی:
کارتوگرافی هنر، علم و فن تهیه انواع نقشه برای استفاده در ساختار اقتصادی، فرهنگی ، دفاع ملی، روابط بینالملل، تعلیم و تربیت، جهانگردی و موارد متنوع دیگر است. یعنی یک جغرافیدان به یاری نقشه اطلاعات دقیقی درباره موقعیتها و پراکندگیها به دست میآورد.
گرایشهای مختلف جغرافیا در مقطع کارشناسی ارشد
- جغرافیا و برنامهریزی روستایی
- جغرافیا و برنامهریزی شهری و ناحیهای
- اقلیم شناسی
- هیدرولوژی
- ژئومورفولوژی
- برنامه ریزی توریسم
- جغرافیای سیاسی – نظامی
آینده شغلی و بازار کار:
فارغ التحصیل جغرافیا میتواند به عنوان محقق در سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، بنیاد مستضعفان و جانبازان، سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، سازمان محیط زیست، شهرداریها و وزارتخانههای آموزش و پرورش، مسکن و شهرسازی، کشور، جهاد کشاورزی ، صنایع و معادن، دفاع و نفت مشغول به کار شود، همچنین میتواند در بخش بازاریابی کارخانجات کشور فعالیت بکند. به عبارت دیگر در اکثر کشورهای جهان افرادی که در صنعت توریست کار میکنند فارغ التحصیل جغرافیای شهری هستند. فارغ التحصیلان جغرافیای نظامی میتوانند به راحتی جذب سازمانهای انتظامی و سیاسی شوند.