مددکــاری اجتمــاعــی
هدف و ماهیت:
پیچیدگی و دشواریهای امروز بشر و شرایط خاص جامعه و فشارهای روانی اجتماعی ناشی از زندگی پر هیاهوی قرن حاضر، ارائه خدمات و اقدامات اجتماعی در جهت استحکام خانواده و جامعه ی سالم، حرفه مددکاری را به صورت یک نیاز اجتماعی مطرح کرده است.
تعمیق مهارتهای حرفه ای و آگاهی از مسائل اجتماعی و تحقیق و پژوهش حرفهای اولویتی است که یک مددکار اجتماعی باید به آن بپردازد. تأکید این دوره بر تربیت افراد متعهد و مسئول است که بتواند منطبق با اصول و فنون علمی و حرفهای پاسخگوی نیازهای افراد جامعه به خدمات مددکاری باشند.
مددکار اجتماعی در زمینه های زیر به جامعه خدمت میکند:
مددکاری فردی: ارائه خدمات حرفهای به افراد و خانواده ها تا روابط اجتماعی سالم تر و موثرتری را دارا شده و قادر شوند با بهره گیری از استعدادها توانمندیها، امکانات درونی و بیرونی خود و جامعه به حداکثر رشد مادی و تعالی معنوی و رضایتمندی حاصل از آن دست یافته و به صورت مستقل و خودکفا و با کارآیی بیشتر به زندگی خویش ادامه دهند.
مددکاری جامعه ای: توسعه و تعمیم خدمات مددکاری اجتماعی در جوامع مختلف به منظور تامین نیازهای اجتماعی، فرهنگی رفاهی از طریق بسیج نیروها و جلب مشارکت های عمومی و بهره گیری از استعدادها و نیروهای موجود جامعه.
مددکاری گروهی: ارائه خدمات مددکاری گروهی به افراد به منظور رشد استعدادها ظرفیت ها و قابلیت ها با بهره گیری از روابط و فعل و انفعالات گروهی است تا اعضاء قادر شوند بر مسائل و مشکلات خود فائق آمده و بنحو مطلوب تری از عهده وظایف و مسئولیتهای فردی و اجتماعی برآیند.
ساعت کاری مددکار اجتماعی به صورت تمام وقت است. البته گاهی در شبها و تعطیلات نیز باید در دسترس باشد. وقتی در بیمارستانها و مراکز مشاوره استخدام است، گاهی باید به صورت شیفتی کار کند.
وظایف مددکار اجتماعی:
۱- ارزیابی و بررسی وضعیت مراجعه کننده
۲-حفاظت از والدین یا کودکان در برابر خطرات
۳-ایجاد رابطه مبتنی بر اعتماد با مراجعه کنندگان و خانوادههای آنها
۴-حمایتهای عملی از مراجعه کنندگان (یا تصمیمگیری برای آنان در زمان مورد نیاز)
۵-دادن اطلاعات، مشاوره و حمایتی
۶-سازماندهی و مدیریت برنامههای حمایتی
۷-شرکت در جلسات تیم کاری
۸-نظارت بر اعضای تیم (در صورتی که به شکل تیمی کار کند)
۹-ثبت مستندات و نوشتن گزارشات
۱۰-دادن مدارک به دادگاه ( در زمان مورد نیاز)
۱۱-مهارت و توانمندی مورد نیاز مددکار اجتماعی
۱۲-توانایی ایجاد رابطه با افراد در سنین مختلف و با سابقه های متفاوت و جلب اعتماد آنها
۱۳-رویکرد عملی و منعطف در کار
مهندس خلیلی میگویند:”در یک انتخاب شغل صحیح و درست، عوامل مختلفی از جمله ویژگی های شخصیتی، ارزش ها، علایق، مهارت ها، شرایط خانوادگی، شرایط جامعه و … برای هر فرد باید در نظر گرفته شوند. یکی از مهم ترین این عوامل ویژگی های شخصیتی می باشد. شناخت درست شخصیت هر فرد فرآیندی پیچیده و محتاج به تخصص و زمان کافی است. البته هر فردی ویژگی های منحصربه فرد خود را دارد، حتی افرادی که به نوعی تیپ شخصیتی مشابه دارند، باز هم در برخی موارد با یکدیگر متفاوت هستند.”
به طور کلی همیشه افراد موفقی از تیپهای شخصیتی مختلف در تمام مشاغل هستند و نمی توان دقیقا اعلام کرد که فقط تیپ های شخصیتی خاصی هستند که در این شغل موفق میشوند. اما طی تحقیقاتی که صورت گرفته تیپهای شخصیتیای که برای این شغل معرفی میشوند، عموما این کار را بیشتر پسندیده و رضایت شغلی بیشتری در آن داشتهاند.
آینده شغلی، فرصت استخدامی و بازارکار مددکاری اجتماعی:
مددکار اجتماعی می تواند در مکان های زیر کار پیدا کند :
- موسسات خیریه
- پرورشگاه ها
- مراکز نگهداری افراد بی سرپرست
- مراکز مشاوره
- مراجعان خصوصی
- مراکز بازپروری
- مراکز اصلاح و تربیت
- مراکز درمان اعتیاد
- زندانها
- و سایر سازمان های رفاهی حمایتی، امدادی و توانبخشی
بهزیستی منطقه نیز با نیازسنجی، در صورت تایید نیاز نسبت به صدور پروانه اقدام میکند. معمولا غیر از شهر تهران که به لحاظ سیاست‌های دولت اشباع شده معرفی شده و مجوز جدیدی صادر نمی‌شود در سایر شهرهای کشور مجوز صادر می‌شود. بعد از کسب موافقت اصولی، متقاضی می‌بایست نسبت به معرفی نیروی انسانی یک کلینیک و فراهم نمودن فضای کاری مناسب با حداقل دو اتاق اقدام نماید.