هدف و ماهیت:
رشتهای است که هدف از آن تربیت کارشناس برای طراحی، محاسبه، ساخت اجزائی است که اساس کار آنها مبتی بر حرکت در سیالات و دینامیک است.
مجموعه دروس این رشته همراه با بکارگیری علوم مهندسی مکانیک و تکنولوژی مربوط به آن در مورد طراحی، محاسبه، ساخت و اجرا و سیستمهای رانش کشتی، ماشین آلات فرعی کشتی و سازنده بدنه کشتی، کارآیی لازم را برای طراحی و راهبری و نگهداری سیستم های فوق به دانشجویان ارائه میدهد و آنان را آماده طراحی و ساخت در صنایع دریایی، صنایع کشتیسازی، سازههای درونآبی و ساحلی، شناورها و سکوهای دریایی میکند.
گرایش های رشته مهندسی دریا:
- مهندسی کشتی:
در این دوره علوم و فنون مربوط به اداره فنی امور کشتیها آموزش داده میشود و هدف تربیت افراد متخصص در حد کارشناس برای امور فوق است. آموزش این دوره به صورت دروس نظری- عملی- کارآموزی بعلاوه کارورزی در روی کشتی است. فارغالتحصیلان این دوره به عنوان کارشناس، آمادگی و صلاحیت هدایت فنی کشتیها و اداره امور مربوط به تعمیر ، نگهداری آنها و همچنین آمادگی تقبل مسوولیت ها و مشاغل فنی مربوط به صنایع دریایی در کارخانجات کشتیسازی و سازمانهای وابسته را خواهند داشت.
- کشتیسازی:
هدف تامین کارشناسان و طراحان صنایع دریایی کشور و تامین نیروی انسانی متخصص مورد نیاز سازمانهای دریایی و بالاخص کارخانجات کشتیسازی و صنایع وابسته دریایی، تعمیر کشتی و کشتیرانیها است. ادامه تحصیل در این رشته در سطوح بالاتر از کارشناسی به عنوان کارشناسی ارشد سازه کشتی آرشیتکت کشتی در داخل کشور موجود است و نیاز به ایجاد مقاطع کارشناسی ارشد دیگر و دکتری در داخل کشور مورد تایید قرار گرفته است. فارغالتحصیلان این رشته میتوانند در سازمانها و ارگانهای مختلف مشاغلی از قبیل مهندسی ، طراحی و تولید به منظور پیادهکردن و اجرای طرحهای ساختمانی شناورها و سازههای دریایی، مشارکت در امور تحقیقاتی در زمینههای فوقالذکر و غیره را عهدهدار شوند.
- دریانوردی:
در این دوره علوم و فنون مربوط به هدایت و اداره امور کشتیها آموزش داده میشود و هدف تربیت افراد در حد کارشناسی دریانوردی است طول متوسط این دوره ۴ سال است و آموزش این دوره به صورت دروس عملی ، نظری ، کارورزی روی کشتی در دریاست که ابتدا در دانشگاه سپس روی کشتی و ترم آخر مجددا در دانشکده صورت میگیرد. فارغالتحصیلان این دوره به عنوان کارشناس آمادگی و صلاحیت هدایت کشتیها و اداره امور مربوط به شرکتهای کشتیرانی را دارا هستند. علاقهمندان این رشته باید از سلامتی کامل برخوردار بوده و ناتواناییهایی نظیر کوررنگی که مانع انجام وظیفه میشود، نداشته باشند و نیز مایل به کار و مسافرت در دریاها باشند و این رشته بیشتر برای بورسیههای ارگانهای دریایی کشور مناسب است.
هدف از گرایش مهندسی دریانوردی نیز همچون گرایش مهندسی کشتی، گسترش ناوگان بازرگانی کشور و ایرانی کردن پرسنل دریایی میباشد و به همین دلیل بیشتر دانشجویان این گرایش بورسیه ارگان های دریایی کشور هستند
دانشجویان مهندسی کشتی و دریانوردی باید از سلامت کافی برخوردار باشند و برای همین قبل از پذیرش نهایی در رشتههای فوق از آنها آزمایشات پزشکی کامل به عمل میآید که در این میان سلامت دانشجویان دریانوردی بطور دقیق سنجیده میشود چون این دسته از دانشجویان نباید ناتوانیهایی نظیر کوررنگی نیز داشته باشند.
مهندس خلیلی میگویند:”کار در دل گستره آبی دریاها و اقیانوسها با همه لطف و جاذبهاش دارای دشواری هایی نیز هست. برای مثال یک مهندس کشتی یا دریانوردی به دلیل سفرهای دریایی گاه ماه ها در کنار خانوادهاش نیست.”
وضعیت نیاز کشور به این رشته در حال حاضر:
تنها اگر کارخانه کشتیسازی «صدرا» در بوشهر با تمام ظرفیت خود راهاندازی شود، نیازمند به ۳۰۰ الی ۴۰۰ فارغالتحصیل مهندسی کشتیسازی میباشد