هدف و ماهیت:
هدف این رشته، کشف قوانین فیزیکی و معادلات ریاضی حاکم بر اجزا سیستم ،مدل سازی این فرایند ها و بررسی تاثیر بیماری بر روی این ساختار منظم و به دنبال آن پیشنهاد روش های تشخیصی و درمانی مفید تر برای بهبود بیماریها است. در این رشته با تلفیقی از علوم مهندسی، برطرف کردن نیاز های پزشکی در زمینه ساخت و نگهداری تجهیزات و نیز ساخت ابزارهای پزشکی برای کاربردهای پیشگیری، تشخیص و درمان بیماریها مد نظر است.
مهندسی پزشکی یکی از تازهترین رشتههایی است که قدم به عرصه دنیای تکنولوژی جهانی نهاده و این رشته بدین منظور شکل یافته تا پزشکان را در تشخیص و درمان یاری دهد. مهندسی پزشکی دقت و تنوع در تشخیص را گسترش دادهاست بطوری که تشخیص بدون دستگاهها امکانپذیر نیست..
گرایش های رشته مهندسی پزشکی:
مهندسی پزشکی- بالینی:
از رشتههای تخصصی شاخه مهندسی پزشکی است که مسئولیت پیادهسازی تکنولوژی پزشکی و بهینهسازی خدمات بهداشتی و درمانی دارد. نقش مهندسی پزشکی بالینی شامل آموزش و نظارت تکنسین تجهیزات پزشکی(biomedical equipment technicians BMETs)، همکاری با قانون گذاران و بازرسان بیمارستانهای دولتی و دادن مشاوره فنی برای دیگر کارکنان بیمارستان مانند پزشکان، مدیران، آی تی و…. مهندس پزشکی بالینی همچنین براساس تجربههای بالینی خود به تولیدکنندگان وسایل پزشکی در زمینه بهبود طراحیهای آینده شان مشاوره میدهد درحالی که به عنوان ناظر بر پیشرفت قسمتهای فنی بیمارستانها، الگوهای خرید آنهارا با توجه به بخش تولید راهنمایی میکند.
مهندسی پزشکی- بیوالکتریک:
بیوالکتریک را میتوان علم استفاده از اصول الکتریکی ، مغناطیسی و الکترومغناطیسی در حوزه پزشکی دانست ؛ همچنین الگوبرداری از سیستمهای بیولوژیکی در طراحیهای نوین مهندسی نیز در حیطه این علم قرار دارد . در واقع یک مهندس بیوالکتریک علاوه بر این که به تمام گرایشهای مهندسی برق (به ویژه گرایش الکترونیک در مقطع کارشناسی و گرایشهای کنترل و مخابرات در مقاطع بالاتر) با دیدگاهی از حوزه علم خود نظر دارد ، از برخی از شاخههای مهندسی کامپیوتر و فناوری اطلاعات نیز در حیطه علم مهندسی پزشکی یاری میجوید . هدف از ایجاد این گرایش در مقطع کارشناسی ، تربیت مهندسان الکترونیکی است که با گذراندن واحدهای درسی و آزمایشگاهی ای نظیر فیزیولوژی ، آناتومی و فیزیک پزشکی ، به نوعی بلوغ ذهنی و توانایی علمی در حوزه پزشکی دست یابند .
مهندسی پزشکی- بیومکانیک:
استفاده از اصول مکانیک در سیستمهای بیولوژیکی مانند انسان، جانوران، گیاه، اندام، یاخته (سلول) است. شاید یکی از بهترین تعاریف از بیومکانیک را هربرت هتزه در سال ۱۹۷۴ میلادی بیان کرده است: ” بیومکانیک مطالعه ساختار و عملکرد سیستمهای بیولوژیکی با استفاده از روشهای مکانیک است”
مهندسی پزشکی- بیومتریال:
علم بیومتریال شامل مباحثی از علوم پزشکی، زیستشناسی، شیمی، مهندسی بافت و علم مواد میشود. یومتریالها میتوانند از طبیعت گرفته شوند یا در آزمایشگاهها به وسیله به کار بردن آلیاژهای فلزی، سرامیکها، پلیمرها و کامپوزیتها با روشهای شیمیایی گسترده ساخته شوند، آنها غالباً برای اقدامهای پزشکی استفاده میشوند یا ساخته میشوند و بدین ترتیب شامل یک قسمت یا کل یک ساختار زنده یا یک ابزار پزشکی هستند که یک کارکرد طبیعی را انجام بدهد، تکمیل کند یا جایگزین آن شود.
مهندسی پزشکی- بافت:
بطور عام به معنی توسعه و تغییر در زمینه رشد آزمایشگاهی مولکولها و سلولها در بافت یا عضو، برای جایگزینی یا ترمیم قسمت آسیب دیده بدن است.
مهندسی پزشکی – پردازش تصاویر پزشکی:
در این رشته اطلاعات جمعآوری شده در تغییرات پدیدههای فیزیکی در بدن را با بهرهگیری از تکنولوژی تحلیل پردازش الکتریکی و سرعت بالای آن تجزیه و تحلیل میکنند و به صورت یک تصویر درمیآورند و اغلب این تصاویر را میتوان با اعمال غیر تهاجمی (بدون آسیب) بدست آورد به نحوی که هیچ اثر دردی برای بیمار نداشته باشد.
موقعیت شغلی:
یک مهندس پزشکی می تواند یک دستگاه پزشکی را به درستی راهاندازی کند و نحوه استفاده صحیح آن را به پرستاران یا دیگر کارکنان بیمارستان آموزش دهد. وی همینطور میتواند در موسسات و شرکت های خصوصی و دولتی، در زمینه ساخت تجهیزات پزشکی فعالیت نماید